Dit samenwerkingsproject richt zich naast kennisontwikkeling op het (door)ontwikkelen van een model waarmee de wetenschappelijke technische en praktische aspecten van de beoordeling van risico’s van het gebruik van gewasbeschermingsmiddelen voor het aquatisch ecosysteem worden beschreven en waarbij deze wordt beoordeeld voor een stroomgebied van een rivier in plaats van voor een individueel veld.
Met het oog op toekomstige ontwikkelingen in de landbouw maar ook de (nieuwe) mogelijkheden van de toepassing van effect modellen wordt binnen dit project gezamenlijk ervaring opgedaan en nieuwe inzichten ontwikkeld over risico’s voor watersystemen. De volgende vragen worden geadresseerd: Hoe zijn de risico’s modelmatig te kwantificeren? Wat dit betekent voor het conceptuele raamwerk van de risico-evaluatie? En wat dit betekent voor de communicatie van deze risico’s met autoriteiten en publiek?

Er is behoefte aan duurzame landbouwproductiesystemen waarbij voor het bestrijden van plagen en ziekten gebruik wordt gemaakt van Integrated Pest Management (IPM). Om de impact van teeltsystemen en het gebruik van gewasbeschermingsmiddelen op het aquatisch milieu te beoordelen is er behoefte aan het kwantificeren van deze milieueffecten van bestaande en nieuwe teeltsystemen waaronder bijvoorbeeld het gebruik van innovatieve technieken zoals de inzet van bijvoorbeeld drones. Het bepalen van de milieu-impact in een landschap of een stroomgebied van een rivier geeft de mogelijkheid dit op een integrale manier te doen waarbij teeltwijzen en landschapseigenschappen worden meegenomen.
In het kader van de registratie van middelen worden milieurisico’s beoordeeld van het gebruik van deze middelen. Er is behoefte aan een concrete uitwerking hoe dit zou kunnen wanneer dit wordt gedaan voor een landschap of stroomgebied in plaats van per veldtoepassing (huidige evaluatie methodiek).

1) Model ontwikkeling (van geïntegreerd model als geheel en per module;
2) Toepassing (use case);
3) Validatie van deelmodellen;
4) Raamwerk voor bepalen impact en risico’s en communicatie met de buitenwereld.

Dit project is een vervolg op een eerder samenwerkingsproject (PPS-project) dat nog loopt tot 14 september 2020. Daarin is een eerste versie van een aquatisch landschapsschaal geïntegreerd model ontwikkeld. Dat huidige model heeft zeker zijn (wetenschappelijke) waarde getoond maar moet nog worden doorontwikkeld voor bredere en meer praktijkgerichte situaties.
In dit vervolgproject wordt beoogd dit geïntegreerde model verder te ontwikkelen en uit te breiden, deelelementen te valideren, het toe te passen op een stroomgebied in Italië, resultaten te publiceren en ook om een workshop te organiseren waarin met belanghebbenden wordt gesproken over risico’s op landschapsschaal.
Een dergelijke aanpak bestaat nog niet en hoewel er in Europa (bijv. EFSA) wel gesproken wordt over risico’s op landschapsschaal heeft dit nog niet geleid tot een concrete uitwerking en kennisontwikkeling.
Dit project onderzoekt hoe dit dan zou kunnen en ontwikkelt technische instrumenten en modellen daarvoor. Tevens worden de resultaten gedeeld en bediscussieerd met belanghebbenden.
De innovatie zit met name in het verder ontwikkelen en uitbreiden van het geïntegreerde model en de validatie van deelmodellen. Nieuwe elementen zijn: de toevoeging van drainage in het model en dispersie de mogelijkheid om in te zoomen op een deel van het stroomgebied ontwikkelen van kwaliteitscriteria etc. Daarnaast is er een conceptueel raamwerk nodig waarin risico’s kunnen worden gekwantificeerd. Daar is al een eerste stap in gemaakt maar verdere uitwerking en toepassing op een specifieke situatie is nodig. Het delen van (tussen) resultaten met belanghebbenden en de dialoog met is een belangrijk element in dit project.

1) Nieuwe versie van het geïntegreerde landschapsmodel (tevens gevalideerd en toegepast op specifieke regio):
Dit model wordt beschikbaar voor iedereen die het wil gebruiken. Het vergt wel enige kennis om het model te kunnen gebruiken. Het wordt open source en kan dus door beide partijen verder worden ontwikkeld.
Het model kan in vervolg projecten ook worden toegepast voor diergeneesmiddelen en andere agrochemicals. Ook kan het worden geparameteriseerd voor een scala aan stroomgebieden in NL, EU en daarbuiten.

2) Raamwerk voor beoordeling effecten:
Dit wordt een publiek document (publicatie) wat verder kan worden gebracht door andere partijen. Informatie zal beschikbaar worden gesteld door de diverse wetenschappelijke publicaties. Deze informatie is open en toegankelijk.
WENR zal dit model verder gaan ontwikkelen en gebruiken bij toekomstige vraagstukken.

Nieuwe versie van het geïntegreerde landschapsmodel (tevens gevalideerd en toegepast op specifieke regio):
Het geïntegreerde landschapsmodel is open source en het intellectuele eigendom ligt bij beide partijen. In overleg tussen de partners zal de toegankelijkheid van het product worden bepaald.

1. Samenvatting op TKI website;

Daarnaast voor een meer geïnformeerd publiek:
2. Internationale workshop;
3. Presentaties op conferenties (SETAC: https://www.setac.org/);
4. 2 peer reviewed publicaties.

In principe kunnen andere partners toetreden, in overleg met de bestaande partners.