Het doel van het project is om met betrokken partijen gezamenlijk (deze partijen zijn verenigd in de coalitie ‘stevige stad op slappe bodem’ ) kennis te ontwikkelen over bodemdaling en effectieve oplossingen voor het omgaan met en tegengaan van bodemdaling. Hierbij worden methoden ontwikkeld die kunnen worden toegepast in andere steden in Nederland en die tevens regionaal nationaal en internationaal op te schalen zijn. Hierdoor wordt zowel bijgedragen aan oplossingen voor bodemdaling en de gevolgen ervan in andere gebieden en worden marktkansen voor bedrijfsleven vergroot. Specifiek beoogt het project om vragen die de coalitie heeft over de invloed van grondwaterstandsdaling en ophogingen op de bodemdaling te beantwoorden.Op korte termijn helpt dit de gemeente bij het inrichten van het rioleringssysteem en het vormgeven van haar grondwaterzorgplicht en is voor het Hoogheemraadschap zullen de resultaten van dit onderzoeksproject bijdragen aan het te nemen Peilbesluit (gepland in 2019).

Er bestaan urgente knelpunten rondom de implementatie van maatregelen om bodemdaling tegen te gaan en negatieve gevolgen van bodemdaling te beperken. De knelpunten bestaan uit gebrek aan kennis bewustwording bij betrokken partijen en problemen met betrekking tot beschikbaarheid van gegevens. Er bestaat bij gemeente Gouda en Hoogheemraadschap Rijnland behoefte aan oplossingsrichtingen voor het tegengaan van bodemdaling en beperking van schade ('aanpak bodemdaling'). Om te komen tot deze oplossingsrichtingen is er meer inzicht nodig in de relatie tussen grondwaterstandsverandering en bodemdaling en in de maatschappelijke kosten en baten. Aan beide elementen zal dit onderzoeksproject bijdragen.Beide onderzoekslijnen zijn feitelijk de nieuwe vragen die direct uit voorgaande onderzoeken volgen. In voorgaand onderzoek (TKI-project DEL033) is voor het eerst een MKBA voor de binnenstad van Gouda opgesteld en is op basis van modellen en theorie bepaald wat de invloed is van ophogingen en grondwaterstandsdalingen op de bodemdaling in de stad. Dit onderzoek is daar een direct vervolg op.

Het project zal twee sporen kennen één gericht op bodemdalingsberekeningen i.r.t. grondwaterstanden en één gericht op economische handelingsperspectieven.De volgende acties zijn in 2018-2019 gepland per spoor:1) Aanwijzingen in radarsatellietdata voor gedrag ondergrond en bodemdaling bij ingrepen. In 2017 is gestart met een algemene analyse van bodemdalingsinformatie is de opbouw van de ondergrond van de binnenstad en Korte Akkeren in kaart gebracht en zijn enkele geotechnische bodemdalingsparameters in Gouda gemeten. Tevens is met bodemdalingsmodellen de bodemdaling berekend als gevolg van veranderende grondwaterstanden en ophogingen (uitkomsten uit TKI-project DEL033). De resultaten van dit onderzoek worden direct gebruikt bij het bepalen van de kansrijke oplossingsrichtingen. Er blijven echter ook nog vragen over met name over het gedrag van de ondergrond bij externe veranderingen. In dit project willen we de bodemdalingsinformatie en specifiek de bodemdaling gemeten met behulp van radarsatellietdata (InSAR) gericht bestuderen met het oog op grondwaterstandsinvloeden en gevolgen van ophogingen. Daardoor krijgen we voor het eerst duidelijkheid of extra bodemdaling door tijdelijke of permanente grondwaterstandsverlaging en versnelde bodemdaling door ophogingen via InSAR metingen waarneembaar is en om hoeveel het gaat. Dat is cruciaal om meer zicht te krijgen op de effectiviteit van maatregelen (hebben ze zin hoeveel valt te winnen?) en/of om te bepalen of er juist meer gerichte aanvullende bodemdalingsmonitoring noodzakelijk is. Daarnaast zijn de resultaten belangrijk om modelberekeningen te toetsen geven ze een betrouwbaar beeld? Omdat grondwaterstandsveranderingen sterk van plaats tot plaats kunnen verschillen en ophogingen ook een lokale invloed hebben is het essentieel om locaties in de stad te selecteren waar deze factoren goed gedocumenteerd zijn. Daarvoor zullen de bestaande grondwatermonitoringsdata worden gebruikt.

Dit project richt zich op twee onderdelen die beide zeer innovatief van aard zijn. Het eerste onderdeel in dit onderzoeksvoorstel het gericht analyseren van InSAR gegevens met het oog op de invloed van grondwaterstandsverlagingen (of verhogingen via ingrepen) en ophogingen is niet of nauwelijks eerder gedaan. Tot nu toe worden dergelijke analyses met name gebaseerd op modelanalyses en theoretisch inzicht. Het tweede onderdeel maatschappelijke kosten en baten van bodemdaling is een onderwerp dat zeker in het stedelijk gebied nog in de kinderschoenen staat. Uit de eerste MKBA voor de binnenstad van Gouda die vorig jaar is gemaakt bleek dat de onzekerheden groot zijn. De inzichten uit een MKBA – gericht op bodemdaling in het stedelijk gebied – zijn uiteindelijk wel zeer bepalend voor het nemen van besluiten over de aanpak van bodemdaling.

Alle partijen krijgen alle resultaten van het Project ter beschikking. De resultaten van de samenwerking kunnen breed verspreid worden. Partijen kunnen over deze resultaten vrijelijk publiceren. De resultaten zullen volledig openbaar beschikbaar zijn, met uitzondering van ter beschikking gestelde achtergrondkennis.

De informatie over dit project wordt kenbaar gemaakt via de website van de TKI Deltatechnologie (projectbeschrijving) en de projectwiki van Deltares (projectvoortgang en resultaten).

Na de datum waarop deze Overeenkomst in werking is getreden, maar uiterlijk tot een jaar voor de beoogde datum waarop het Project zal zijn voltooid, kunnen ondernemers en/of onderzoeksinstellingen, die op het terrein van het relevante subsidieprogramma van het TKI werkzaam zijn alsnog als Partij toetreden. Een later toetredende Partij zal een nader overeen te komen bijdrage in kind en/of in cash moeten leveren die in redelijke verhouding staat tot zijn relatief aandeel in het Project na toetreding. De overige Partijen ontvangen vervolgens naar rato een terugbetaling en/ of gedeeltelijke vrijstellingen van hun nog te leveren bijdrage in kind, voor zover niet besloten wordt de bijdrage van de later toetredende Partij aan het projectbudget toe te voegen.