Omschrijving
Het vinden van fysieke ruimte om te experimenteren heeft de nodige inspanning gekost. De ambitie was te demonstreren dat Building with Nature ook goed kan werken in gebieden met een beperkte dynamiek (golven, getijden en wind). Het zoekgebied betrof het Markermeer en IJsselmeer. In het Markermeer was er bestuurlijk veel aandacht voor zowel fysieke, bestuurlijke, maatschappelijke en ecologische aspecten. Ondanks pogingen daartoe is geen ruimte gevonden voor experimenteren in het Markermeer. Er waren teveel verweven partijen actief, er speelden veel belangen en er waren al te veel ontwikkelingen gaande (ANT, TMIJ). In het IJsselmeergebied ontbrak die drukte, eerder was sprake van een bijna tegengestelde situatie, de noodzaak tot (integrale) ontwikkeling voor de gehele Friese IJsselmeerkust werd pas net onderkend. En daarmee, bestond er op dat moment, geen kapstok voor experimenteren met Building with Nature.
Interventie
Vanuit het Ecoshape-Building with Nature programma is fors en resoluut ingezet op realisatie aan de Friese IJsselmeerkust. Daartoe is een campagne gericht op bestuurders en ambtelijk apparaat ingezet. Er is gebruik gemaakt van een gebeurtenis en meegelift op de daardoor ontwikkelde regionale agenda’s. De gebeurtenis betrof het ontkoppelen van het Markermeer en het IJsselmeergebied door de commissie Veerman en de mogelijkheid dat het peil van het IJsselmeer (aanzienlijk) verhoogd zou worden. Dit definieerde de speelvelden en de omstandigheden op de speelvelden opnieuw. De coalitie van regionale partijen vonden elkaar in Friesland in verzet tegen peilstijging. Bij het toenmalige Ministerie van Ruimte en Infrastructuur deed dit het besef ontstaan dat voor de toekomstige samenwerking (nu bekend als het Deltaprogramma IJsselmeer) gewerkt moest worden aan goede relaties met deze regionale partijen; de verbinding met regionale partijen werd mede vanuit het ministerie gesuggereerd en bespoedigd. Experimenteren met Building with Nature is omarmd door regionale partijen als kansrijke strategie om zich voor te bereiden op een mogelijke peilstijging van het IJsselmeer.
Leereffect
De experimenteerruimte kan dus zowel beperkt worden door (te) veel urgentie als door (te) weinig urgentie. In Friesland leidde de peildiscussie tot een urgente behoefte om meer te leren over het systeem aan de Friese IJsselmeerkust en de mogelijkheden dit te sturen. Voor Building with Nature experimenten gaf deze gebeurtenis de ruimte om te verbinden met de provincie Friesland, het waterschap en It Fryske Gea en met hen te experimenteren. Wat geleerd is, is goed te letten op de gebeurtenissen die de kans bieden op urgentie en experimenteerruimte en inspanningen en interventies daarop af te stemmen. Timing is essentieel, evenals begrijpen en aanvoelen wanneer toegang ontstaat.
Omschrijving
De IP communicatietechnologie is in veel markten al niet meer weg te denken. Waar LED verlichting steeds meer van bijzonder en spaarzaam alternatief verwordt tot nieuwe norm, geldt dit in zekere mate ook voor op IP gebaseerde communicatietechnologie. In de utiliteitsbouw is de opmars van IP technologie al ver gevorderd. Aan boord van schepen en offshore platforms worden echter hoge eisen gesteld aan de onboard communicatie, zijn de omstandigheden veeleisender en worden er ook vanuit klassebureau”s hoge eisen gesteld aan de beschikbaarheid van communicatiekanalen. De huidige technologie heeft zich bewezen als betrouwbaar, is goed bekend en in meerdere gevallen (zoals bij Vingtor) voorzien van typegoedkeuringen. Omdat de terugverdieneffecten (zoals remote monitoring en servicing, uitwisselbaarheid van systeemonderdelen, integratie van diverse systemen in één, kabelbesparing) zowel lastig te kwantificeren zijn als afhankelijk van keuzes op andere terreinen (netwerkbekabeling, integratie van losse netwerken, integratie van boordcommunicatie met walcommunicatie), wordt de introductie van IP communicatie niet altijd als een urgente stap gezien.
Los van de mogelijkheden die IP communicatie kan bieden, bestaat ook het risico dat de voortschrijdende technologische ontwikkeling ertoe zal leiden, dat IP-techologie de leidende technologie zal worden voor communicatieapparatuur en conventionele alternatieven steeds lastiger verkrijgbaar zullen zijn.
Een klein aantal reders, vaak gerelateerd aan de offshore, vraagt nu al bewust om een op IP gebaseerd communicatiesysteem. Reden hiervoor is bijvoorbeeld de mogelijkheid, om het communicatiesysteem aan boord te integreren met het IP communicatiesysteem aan de wal, in de rederskantoren. Een tweede reden is de mogelijkheid, om een multifunctioneel infotainment systeem aan boord te willen plaatsen, waarin tevens entertainment is geïntegreerd. Met dergelijke geavanceerde systemen wordt niet alleen de bediening van en het overzicht over boordsystemen eenvoudiger, het vormt tevens een investering in een aantrekkelijker werkomgeving voor de (hooggeschoolde) bemanning, die steeds hoger eisen stelt aan beschikbaarheid van internet en hoogwaardige communicatie met het thuisfront.
Interventie
Door in te spelen op de voortrekkersrol van enkele reders, wordt het mogelijk om de nieuwe op IP gebaseerde systemen bij enkele schepen en platforms te implementeren.
Leereffect
Los van de marktbewegingen, die mogelijkheden bieden voor introductie van IP communicatie aan boord, is er door de voortschrijdende ontwikkeling aan productiezijde ook een prijsdaling waarneembaar, waardoor de toetredingsdrempel voor de nieuwe technologie verlaagd wordt.
Het is gebleken dat het lastig is om bij de eerste bijeenkomsten van de Meerwaardescan de juiste deelnemers met het juiste mandaat aan tafel te krijgen.
Bilaterale bestuurlijke overleggen (o.a. met wethouders) achteraf.
Voorafgaand aan het toepassen van de Meerwaardescan de stakeholders op bestuurlijk niveau melden wat de bedoeling is, vragen zich te committeren en deelnemers met ambities en mandaat af te vaardigen voor bijeenkomsten. Het gevolg zal zijn dat er niet alleen gekeken wordt naar Rijkswaterstaat als trekker van een business case, maar dat ook andere stakeholders zich als trekker zien van een business case en dat RWS als shareholder kan meekoppelen met die initiatieven.
De noodzaak van innovatie om tijdig voorbereid te zijn op de effecten van nieuwe maatschappelijke trends en externe ontwikkelingen wordt niet of onvoldoende erkend. Daarom blijven prikkels die innovatie kunnen stimuleren achterwege. Het gaat daarbij zowel om nieuwe doelen en normstellingen als om beloning van het vernieuwingsgehalte van aanbiedingen.
Voorbeelden zijn:
1) Gebrek aan duurzaamheid in de uitvraag: Het gebrek aan (aangescherpte) eisen voor duurzaamheid in de uitvraag van innovatieprojecten is een gemiste kans voor het stimuleren van vernieuwing in de gww-sector.
2) Ontbreken van beoordeling van het vernieuwingsgehalte bij aanbiedingen: Het ontbreken van het “vernieuwingsgehalte” bij de beoordeling van aanbiedingen op een innovatie-uitvraag kan het bedrijfsleven en de kennisinstellingen ervan weerhouden om buiten de gebaande paden te denken.
