Omschrijving
Voor een marktpartij is het ontwikkelen van een innovatie, een investering in toekomstige werkvoorraad en/ of andere “waarde”. Voor de Inside technieken is dit (zij het in tweede instantie) niet anders geweest: de marktpartijen zijn aan het innovatie proces begonnen aannemende dat zij hiermee een unieke positie (alleen recht voor uitvoering van de nog te ontwikkelen nieuwe methodiek) konden waarborgen. Achteraf blijkt dit niet het geval te zijn. Deels is dit het gevolg van de organisatorische opzet van het ontwikkelingsproces: in eerste instantie werd de ontwikkeling betaald door Rijkswaterstaat. Het was op dat moment duidelijk voor de marktpartijen dat deelname aan het innovatieproces alleen zou leiden tot  kennisvoorsprong. Echter gaandeweg het proces is een beroep gedaan op het ondernemerschap van de marktpartijen door te vragen of zij zelf wilden investeren in dit proces. Dit was mede het gevolg van bezuinigingsronden bij het toenmalige Ministerie van Verkeer en Waterstaat. Er werd wel gekeken naar mogelijke alternatieve financieringen, echter zonder afdoende resultaat. Omdat zij gevraagd werden zelf te investeren hebben de marktpartijen vervolgens aangenomen dat investeren tot een toenemende concurrentiepositie zou leiden. Dit kon echter niet waargemaakt worden.  Met andere woorden er was geen duidelijkheid en/of concrete afspraak ten aanzien van het verdienmodel.
Interventie
Aangezien dit een langer lopend project is (verspreid over meerdere jaren en verschillende opdrachtgevers) is dit versnipperd opgepakt. In de praktijkproeven is nadrukkelijk met de markt gecommuniceerd dat zij een voorsprong hadden op de concurrentie, waardoor zij een extra vinkje hadden als het tot een aanbesteding zou leiden. Voor de waterbouwsector was dat voorlopig voldoende. Daarbij komt dat het heel lastig is om patenten of intellectueel eigendom te claimen in de sector.
Leereffect

  1. Het is erg belangrijk om hier a priori transparant over te communiceren.
  2. Denk vooraf met elkaar na over terugverdienmodellen.
  3. Maak met elkaar goede afspraken over spelregels wie hoe wat terug gaat verdienen.

Investeren in vernieuwing is voor het bedrijfsleven risicovol omdat overheid veranderlijk is. De angst om te investeren in nieuwe toepassingen maakt de overheid (te) onvoorspelbaar voor het bedrijfsleven. De overheid moet dus consistenter in haar vraagarticulatie zijn om het bedrijfsleven voldoende houvast te bieden in het aanbestedingsproces. De overheid moet rekening houden met de hoge transactiekosten van het bedrijfsleven en haar innovatie-uitvraag dus meer voor de lange termijn programmeren. Deze innovatiehobbel vraagt om specifieke aandacht voor continuïteit en consistentie van beleid door de overheid als voornaamste opdrachtgever en launching customer voor innovaties binnen de gww-sector.

Een suggestie voor de overheid om met deze innovatiehobbel om te gaan is genoeg werkvoorraad (deal flow) te creëren door innovatieprogramma”s te maken i.p.v. afzonderlijke projecten. Formuleer een langjarig programma, waar nodig door “joint procurement” met een aantal opdrachtgevers. Daarnaast zijn goed verwachtingenmanagement en weten wat je wilt als overheid (niet te vroeg met marktconsultaties beginnen), ook bruikbare suggesties. Voor marktpartijen geldt dat ze hun transactiekosten inzichtelijk moeten maken en deze transparant moeten communiceren.