Nieuw project gestart: Grondwatermakers van de achterhoek
Het project Vruchtbare Kringloop (VK) helpt 250 agrarische ondernemers inde Achterhoek en de Liemers met een efficiënte benutting van mineralen en het reduceren van mineralenverliezen (nitraat en fosfaat). In het project werken reeds samen: LTO-Noord, ForFarmers Hendrix, Waterschap Rijn en IJssel, Rabobank, Prov. Gelderland en FrieslandCampina. Vruchtbare Kringloop wil agrarische ondernemers inspireren en faciliteren in het creëren en benutten van kansen om hun bedrijven verder te verduurzamen en ‘toekomstproof’ te maken wat betreft bedrijfsresultaten, milieukwaliteit, waterbeheer en bodemvruchtbaarheid. Hiertoe wordt op alle deelnemende bederijven het instrument ‘Kringloopwijzer’ ingezet. De ervaringen en resultaten worden benut voor de landelijke ontwikkeling van het instrument waarmee boeren bedrijfsspecifiek inzicht krijgen in het effectief reduceren van nutriëntenverliezen.
Vitens en Deltares willen vanuit hun expertises bijdragen aan de VK-doelstellingen door het inbrengen van de relevante onderzoeksresultaten uit de drinkwatersector en door het monitoren van de grond- en oppervlaktewaterkwaliteit van de Achterhoek en de Liemers. Daarmee willen zij de agrarische ondernemers ondersteunen, zodat zij op technisch/economisch aantrekkelijke wijze hun bedrijfsvoering kunnen aanpassen voor een betere opbrengst binnen de randvoorwaarden ten aanzien van milieukwaliteit en mestbenutting. Op deze manier willen Vitens en Deltares werken aan een duurzame combinatie van voedselproductie én drinkwatervoorziening voor de Achterhoek.
In het kader van de KRW zijn in opdracht van de Provincie Gelderland voor alle drinkwater-winningen in Gelderland gebiedsdossiers opgesteld. In een gebiedsdossier is de geohydrologie van een waterwinning, de planologische inbedding (grondwaterbeschermingsgebied), het bodemgebruik, de kwaliteit en kwantiteit van het opgepompte water, etc. beschreven. In het gebiedsdossier is ook een trendanalyse gemaakt van de kwaliteit van het grondwater. Op basis van deze resultaten is per winning een pakket van maatregelen geformuleerd om de kwaliteit van het grondwater te beschermen of te verbeteren. Eén van de maatregelen is te onderzoeken op welke wijze de uitspoeling van mineralen en bestrijdingsmiddelen vanuit de landbouw verminderd kunnen worden. Deze maatregel is met name gericht op diverse winningen in de Achterhoek . In de Achterhoek speelt een aantal zaken een rol:
• Het meest manifeste probleem van het grondwater in de Achterhoek betreft de hardheid van het water en de oplopende gehaltes aan sulfaat. De hoge hardheid van het water wordt voornamelijk veroorzaakt door uitspoeling van stikstof uit de akkerbouw en veehouderij.
• In vele grondwatermeetpunten en in het opgepompte grondwater worden sporen van in de landbouw toegepaste bestrijdingsmiddelen en van metabolieten hiervan aangetroffen. Op de winning Dinxperlo heeft Vitens reeds aanvullende zuiveringsmaatregelen moeten nemen, om aan de drinkwaternorm te blijven voldoen.
• Waterwinning kan op sommige plaatsen verdroging veroorzaken. Dit kan leiden tot een afname van de opbrengst van de gewassen.